Varkenshouderij Heijderhoeve in het Noord-Brabantse Zeeland (17.000 varkens, gemeente Landerd) stoot tien keer zoveel stank uit als vergund. Dat is gebleken uit een meting die op 26 juli 2021 is uitgevoerd.

De Omgevingsdienst Brabant Noord (ODBN) kwalificeert de geurmeting volgens het Brabants Dagblad als ”subjectief”. De dienst heeft de uitkomst van de meting daarom aangepast. Zo is op papier de hoeveelheid stank niet tien keer zoveel, maar vijf keer zoveel.

De meting bij Heijderhoeve is verricht door Bureau Olfasense. De gehanteerde methode wordt vaak gebruikt bij het meten van stank uit veehouderijen en is niet zozeer subjectief, als wel onbetrouwbaar. Lucht wordt gevangen in een grote zak en aangeboden aan een panel van mensen waarvan bepaald is dat ze een gemiddelde neus hebben.

Deze meetmethode is in diskrediet geraakt door het luchtwasserschandaal. Dat schandaal heeft tekortkomingen aan het licht gebracht in deze zogeheten olfactorische meetmethode. De gevolgen hiervan zijn op deze website uitvoerig beschreven. Samengevat:
> de toegepaste methode geeft geen informatie over welke geurstoffen precies worden gemeten,
> geurmonsters worden in een lab geanalyseerd, dat geeft per lab verschillende uitkomsten,
> de resultaten zijn niet goed reproduceerbaar,
> de methode is niet goed te kalibreren.

Vooralsnog zullen omgevingsdiensten het bij gebrek aan beter met de olfactorische meetmethode moeten doen. Uitkomsten mogen volgens het meetprotocol gecorrigeerd worden vanwege mogelijke afwijkingen, maar de door de ODBN toegepaste correctiefactor is wel erg fors. Niettemin bevestigt de uitkomst van de geurmeting de ernstige overlast waaronder omwonenden te lijden hebben. De leden van het panel zullen van hun stoel zijn gevallen toen ze de inhoud van de zak onder hun ”gemiddelde neus” gewreven kregen.

De Heijderhoeve is een van de vele varkenshouderijen die gebruik maakt van luchtwassers. Deze installaties reduceren veel minder stank dan lange tijd is aangenomen. In 2018 zijn de emissiefactoren van de zogeheten combi-wassers aangepast, maar de installaties die voor die tijd al waren vergund, hoeven niet te worden vervangen.

De geconstateerde overdaad aan stank die door de Heijderhoeve wordt geproduceerd, kan nog een rol spelen in de procedure die loopt bij de Raad van State, aangespannen door actiegroep Groen Graspeel. De actiegroep wil dat de gemeente Landerd de vergunning van de Heijderhoeve intrekt. Wanneer deze zaak dient, is nog niet bekend. Volgens wethouder Hans Vereijken moet er een tweede meting komen. ”Als de ondernemer dan aan de minimum geurnorm voldoet, is er weinig mogelijk. Probleem is ook dat er geen enkele jurisprudentie op dit gebied is”, zegt hij tegen het Brabants Dagblad.